ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान योजना
महाराष्ट्र राज्यातील शेतकऱ्यांना आपल्या शेतामध्ये कृषी यंत्रांचा वापर करताना कृषी यंत्रांची उपलब्धता सहजपणे व्हावी व कृषी यंत्रे खरेदी करताना शेतकऱ्याला आर्थिक मदत मिळावी म्हणून महाराष्ट्र शासनाच्या कृषी विभागामार्फत “ कृषी यांत्रिकीकरण योजना “ राबविली जाते. यामध्ये कृषी यंत्रे, ट्रॅक्टर व ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान दिले जाते. डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर (DBT) ने थेट शेतकऱ्यांच्या आधार संलग्न बँक खात्यामध्ये अनुदानाची रक्कम जमा केली जाते.
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान साठी कृषी विभागामार्फत राज्य पुरस्कृत कृषी यांत्रिकीकरण उप अभियान योजना राबविण्यासाठी महाडिबीटी हे पोर्टल चालविले जात असून त्याद्वारे शेतकऱ्यांचे अर्ज स्विकारले जातात.
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान देण्यासाठी कृषी यांत्रिकीकरण योजनेतून खाली दिलेल्या कृषी यंत्रे व अवजारांच्या खरेदीसाठी अर्थसहाय्य देण्यात येते.
- ट्रॅक्टर
 - ट्रॅक्टर चलित अवजारे
 - ,
 - पॉवर टिलर चलित अवजारे
 - बैल चलित यंत्र
 - बैल चलित अवजारे
 - मनुष्य चलित यंत्र
 - मनुष्य चलित अवजारे
 - प्रक्रिया संच
 - काढणी पश्चात तंत्रज्ञान
 - फलोत्पादन यंत्र
 - फलोत्पादन अवजारे
 - वैशिषट्यपूर्ण यंत्र अवजारे
 - स्वयंचलित यंत्रे
 
अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक, बहु भूधारक शेतकरी, महिला शेतकरी यांना ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान हे 50 % तर इतर लाभार्थ्यांना ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान हे 40 % दिले जाते.
वैयक्तिक शेतकऱ्यांना वरील अवजारे खरेदीसाठी अर्थसहाय्य दिले जाते त्याच प्रमाणे सामुहिकरीत्या यंत्र खरेदीसाठी उद्योजक शेतकरी गट, शेतकरी उत्पादक गट, शेतकरी उत्पादक कंपनी तसेच सहकारी संस्था यांना देखील कृषी यांत्रिकीकरण योजनेतून ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान चा लाभ दिला जातो.त्यामध्ये भाडे तत्वावरील सेवा सुविधा केंद्र अंतर्गत दोन बाबींसाठी अर्थसहाय्य पुरवले जाते
1) भाडे तत्वावरील सेवा पुरविण्यासाठी औजारे बँकेची स्थापना करण्यासाठी.
2) भाडे तत्वावरील सेवा पुरविण्यासाठी उच्च तंत्रज्ञान, उच्च उत्पादनक्षम औजार बँकेची स्थापना करण्यासाठी.
भाडेतत्वावरील सेवा सुविधा केंद्र स्थापनेसाठी शासनाकडून अवजारे खरेदी करताना प्रत्येक अवजारावर अनुदानाची जास्तीत जास्त मर्यादा ठरविण्यात आली असून ठराविक मर्यादेपर्यंत किंवा एकूण खर्चाच्या 40 % पर्यंत अनुदान दिले जाते.
अर्जदाराने प्रत्यक्ष झालेला खर्च नमूद केल्यावर विविध मर्यादेनुसार योग्य ते वर्गीकरण करून त्यानुसार अनुदानाची रक्कम निश्चित करण्यात येते.

ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान साठी राबविल्या जाणाऱ्या राज्य पुरस्कृत कृषी यांत्रिकीकरण योजना राबवण्यामागे शासनाचा उद्देश व धोरण
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेचा उद्देश
शेती मध्ये काम करत असताना जेथे मानवीश्रम किंवा बैलांचा ऊर्जेचा वापर जास्त प्रमाणात केला जातो. व यांत्रिक ऊर्जेचा कमी प्रमाणात वापर केला जातो. अशा क्षेत्रामध्ये कृषी यंत्रांचा वापर करून कृषी यांत्रिकीकरण साठी प्रोत्साहन देणे आणि अल्प व अत्यल्प भूधारक शेतकऱ्यांपर्यंत कृषी यांत्रिकीकरणाचा लाभ पोहोचविणे, प्रात्यक्षिके व मनुष्यबळ विकासाद्वारे सहभागीदारमध्ये जागरूकता निर्माण करणे हा शासनाच्या कृषी विभागाचा उद्देश आहे.
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेसाठी शासनाचे धोरण
शेतकऱ्यांना ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान चा लाभ देण्यासाठी, वैयक्तिक आणि सामुहिकरीत्या कृषी यंत्र व अवजारे खरेदीसाठी अर्थसहाय्य देणे, प्रशिक्षण व प्रात्यक्षिकाद्वारे वैयक्तिक आणि सामुहिकरीत्या सहभागीधारांना कृषी यांत्रिकीकरणासाठी प्रोत्साहित करणे.
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्रता
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेतून ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान मिळवन्यासाठी शेतकऱ्याकडे पुढील प्रमाणे पात्रता असावी लागते.
- शेतकऱ्याकडे स्वतःचे आधार कार्ड असणे अनिवार्य आहे.
 - शेतकऱ्याकडे 7/12 उतारा व 8 अ चा दाखला असावा.
 - लाभार्थी अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती मधील शेतकरी असल्यास त्यांचा जातीचा दाखला सादर करणे आवश्यक आहे.
 - ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान लाभ घेताना फक्त एकाच औजारासाठी अनुदान दिले जाईल म्हणजे ट्रॅक्टर घ्यायचा असेल तर फक्त ट्रॅक्टरसाठी अनुदान दिले जाईल किंवा एका औजारासाठीच अनुदान मिळेल.
 - कुटुंबातील व्यक्तीच्या नावावर ट्रॅक्टर असल्यास, ट्रॅक्टरचलित औजारासाठी लाभ मिळवू शकतो परंतु ट्रॅक्टर असल्याचा पुरावा सोबत जोडणे आवश्यक असेल.
 - एका घटकासाठी किंवा औजारासाठी लाभ घेतला असल्यास त्याच घटकासाठी किंवा औजारासाठी पुढील 10 वर्षे अर्ज करता येणार नाही परंतु इतर औजारासाठी अर्ज करता येईल. उदाहरणार्थ एखाद्या शेतकऱ्याला सन 2020-21 मध्ये ट्रॅक्टरसाठी लाभ देण्यात आला असेल तर पुढील 10 वर्ष ट्रॅक्टरसाठी लाभ मिळण्यासाठी पात्र ठरणार नाही.2021-22 मध्ये इतर औजारासाठी लाभ घेता येईल.
 
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
 - 7/12 उतारा
 - 8 अ दाखला
 - जे अवजार खरेदी करायचे त्याचे कोटेशन
 - केंद्र शासनाच्या मान्यताप्राप्त तपासणी संस्थेने दिलेला तपासणी अहवाल
 - जातीचा दाखला ( अनुसूचित जाती व अनुसूचित जमातीसाठी )
 - स्वयंघोषणापत्र
 - पुर्वसंमती पत्र
 
5 लाख रुपयांच्या विहीर अनुदान योजनेची माहिती मिळवण्यासाठी क्लिक करा.
कृषी यांत्रिकीकरण योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान साठी कृषी यांत्रिकीकरण योजनेतून अर्ज करण्यासाठी कृषी विभागाच्या mahadbt या पोर्टल वर जावून ऑनलाईन पदधतीने अर्ज करावा लागतो, अर्ज करण्याची प्रक्रिया पुढील प्रमाणे
अर्ज करताना सर्वप्रथम अर्जदाराची नोंदणी करावी लागते.mahadbt या संकेतस्थळावर जाऊन New Applicant Registration यावरती क्लिक करायचे आहे.
पुढे वैयक्तिक आणि गट असे दोन ऑप्शन दाखवले जातील. स्वतंत्रपणे वैयक्तिक अर्ज भरण्यासाठी वैयक्तिक हा पर्याय निवडायचा आहे, तसेच सहकारी संस्था, शेतकरी उत्पादक कंपनी, गैर सरकारी संस्था, शेतकरी गट, उद्योजक यांनी नोंदणीसाठी गट या पर्यायावर क्लिक करायचे आहे.
नोंदणी करताना आधार प्रमाणीकरण करणे आवश्यक आहे. त्यासाठी आधार कार्ड सोबत नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर OTP पाठवून प्रामाणिकरण करणे हा एक पर्याय आहे. तर मोबाईल नंबर आधार नोंदणीकृत नसल्यास बायोमेट्रिक पद्धतीने नोंदणी करणे हा दुसरा पर्याय आहे.
पुढे वापरकर्त्याचे नाव आणि पासवर्ड तयार करण्यासाठी सांगण्यात येईल. आपण तयार केलेला वापरकर्ता नाव आणि पासवर्ड वापरून लॉगइन करू शकतो.
लॉगइन केल्यानंतर वापरकर्त्याचे प्रोफाईल तयार करावे लागते. यामध्ये अर्जदाराची वैयक्तिक माहिती, जात तपशील, उत्पन्नाचा तपशील, अधिवास तपशील, बँक तपशील, कुटुंब तपशील, जमीन तपशील, पीक तपशील आणि इतर माहिती भरून प्रोफाइल पूर्ण करायचे आहे.
नोंदणी प्रक्रिया व वापरकर्ता प्रोफाईल पूर्ण झाल्यावर मुख्यपृष्ठावर पुढील घटक दाखवले जातील.
- कृषी यांत्रिकीकरण
 - बियाणे,औषधे व खते
 - सिंचन सुविधा
 - फळबाग लागवड
 - SC – ST शेतकऱ्यांसाठी विशेष योजना
 
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान साठी “कृषी यांत्रिकीकरण “च्या “बाबी निवडा” यावरती क्लिक करायचे आहे.
पुढे “मुख्य घटक” यावर क्लिक केल्यानंतर “ कृषी यंत्र औजाराच्या खरेदीसाठी अर्थसहाय्य ” यावरती क्लिक करून तपशील निवडायचा आहे. तपशीलमध्ये आपल्याला “ ट्रॅक्टर/पॉवर टिलर चलित अवजारे ” ही बाब निवडायची आहे.
एच पी श्रेणी निवडून, यंत्रसामग्री, अवजारे/उपकरणे यावर क्लिक करून आपल्याला हवे असलेले अवजार निवडायचे आहे.
अवजारांचा प्रकार निवडून अटी शर्ती यावर क्लिक करून “ जतन करा ” यावरती क्लिक करायचे आहे.
सर्व बाबी निवडून झाल्यावर मुख्यपृष्ठावर “ अर्ज करा ” यावरती क्लिक करायचे आहे व अनेक बाबी निवडल्या असतील तर प्राधान्यक्रम निवडून, अटी शर्ती वर क्लिक करून “ अर्ज सादर करा ” यावर क्लिक करायचे आहे.
पुढे Payment चे ऑप्शन दाखवले जाईल.Payment ची प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर अर्जाची स्थिती Elegible For Lottery असे दाखवले जाईल.
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान साठी अर्ज करण्यासाठी महा डीबीटी पोर्टल ला भेट द्या क्लिक करा.
सर्व शेतकऱ्यांनी केलेल्या अर्जांची कृषी विभागामार्फत ऑनलाईन पद्धतीने सोडत काढली जाते. त्यामध्ये निवड झाल्यास अवजाराचे कोटेशन आणि तपासणी अहवाल अपलोड करण्यास SMS द्वारे सांगितले जाते.
अवजार खरेदीसाठी पूर्वसंमती मिळाल्यावर अवजार खरेदी करून खरेदिबिल व इतर कागदपत्रे अपलोड करावी लागतात. कृषी विभागाकडून सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करून झाल्यानंतर अनुदानाची रक्कम शेतकऱ्याच्या आधार संलग्न बँक खात्यामध्ये DBT द्वारे जमा केली जाते.
वरील प्रक्रिया पूर्ण करताना वेळोवेळी नोंदणीकृत मोबाईल वर SMS द्वारा सूचना देण्यात येतात. वरील प्रमाणे नोंदणी पासून ते अनुदान वितरणा पर्यंतची सर्व प्रक्रिया पूर्ण करून आपण ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान चा लाभ घेऊ शकतो.
ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान

राज्य पुरस्कृत कृषी यांत्रिकीकरण योजनेत ट्रॅक्टर, पॉवर टिलर, ट्रॅक्टर/पॉवर टिलर चलित अवजारे व इतर कृषी यंत्रे यांच्या खरेदीवर अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक आणि बहुभूधारक शेतकरी,महिला शेतकरी यांना 50% अनुदान तर इतर लाभार्थींना 40% अनुदान दिले जाते.
वैयक्तिकरित्या ट्रॅक्टर, पॉवर टिलर व ट्रॅक्टर/पॉवर टिलर चलित अवजारे खरेदीसाठी शासनाने ठरवलेल्या कमाल मर्यादे च्या आतमध्ये अनुदानाची रक्कम दिली जाते ,वरील प्रमाणे लाभार्थी प्रकारानुसार अनुदानाची टक्केवारी पुढील सर्व अवजारांना लागू आहे.
ट्रॅक्टर व पॉवर टिलर साठी इंजिन एच पी प्रकारानुसार अनुदानाची कमाल मर्यादा व टक्केवारी
| बाब | व्हिल ड्राईव्ह प्रकार | एच पी श्रेणी | अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक आणि बहुभूधारक शेतकरी,महिला शेतकरी  50 %  | इतर लाभार्थी  40 %  | 
|---|---|---|---|---|
| ट्रॅक्टर | 2 व्हिल ड्राईव्ह | 8 ते 20 PTO HP | 100000 | 75000 | 
| 20 पेक्षा जास्त ते 40 PTO HP | 125000 | 100000 | ||
| 40 पेक्षा जास्त ते 70 PTO HP | 125000 | 100000 | ||
| 4 व्हिल ड्राईव्ह | 8 ते 20 PTO HP | 100000 | 75000 | |
| 20 पेक्षा जास्त ते 40 PTO HP | 125000 | 100000 | ||
| 40 पेक्षा जास्त ते 70 PTO HP | 125000 | 100000 | ||
| पॉवर टिलर | 8 BHP पेक्षा कमी | 65000 | 50000 | |
| 8 BHP व त्यापेक्षा जास्त | 85000 | 70000 | 

20 BHP पेक्षा कमी इंजिन क्षमता असणाऱ्या ट्रॅक्टर व पॉवर टिलर चलित ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
अवजारांच्या प्रकारानुसार अनुदानाची कमाल मर्यादा व टक्केवारी ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
| यंत्र ,औजार ,उपकरण | यंत्र ,औजार उपकरणाचा प्रकार | अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक आणि बहुभूधारक शेतकरी,महिला शेतकरी  50 %  | इतर लाभार्थी  40 %  | 
|---|---|---|---|
| नांगर | मोल्ड बोर्ड नांगर | 20000 | 16000 | 
| तव्याचा नांगर | 20000 | 16000 | |
| चीजल नांगर | 10000 | 8000 | |
| वखर | वखर | 20000 | 16000 | 
| पॉवर वखर | 40000 | 32000 | |
| जमिन सुधारणा औजारे | बंड फार्मर | 40000 | 32000 | 
| क्रष्ट ब्रेकर | 40000 | 32000 | |
| पोस्ट होल डिगर | 30000 | 24000 | |
| लेव्हलर ब्लेड | 20000 | 16000 | |
| कल्टीव्हेटर | कल्टीव्हेटर ( मोगडा ) | 20000 | 16000 | 
| रोटोकल्टीव्हेटर | 40000 | 32000 | |
| आंतरमशागत औजारे | विडस्लॅशर | 20000 | 16000 | 
| ग्रास विडस्लॅशर | 25000 | 20000 | |
| पॉवर विडर ( 2 BHP पेक्षा कमी इंजिन चलित ) | 25000 | 20000 | |
| फरो ओपनर | फरो ओपनर | 20000 | 16000 | 
| रीजर | रीजर | 20000 | 16000 | 
| चिखलनी औजार | रोटो पडलर | 40000 | 32000 | 
| केज व्हील | 20000 | 16000 | |
| प्लान्टर व ट्रान्सप्लान्टर | बटाटा प्लान्टर | 30000 | 24000 | 
| रेज्ड बेड प्लान्टर ( BBF ) | 30000 | 24000 | |
| प्लान्टर | 30000 | 24000 | |
| बहुपीक प्लान्टर ( 5 फण ) | 30000 | 24000 | |
| शून्य मशागत बहुपीक पेरणी यंत्र | 30000 | 24000 | |
| सरी वरंबा प्लान्टर | 30000 | 24000 | |
| शुगरकेन कटर/स्ट्रिपर प्लान्टर ( 5 फण ) | 30000 | 24000 | |
| न्युमॅटिक प्लान्टर | 50000 | 40000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल सीडर | 50000 | 40000 | |
| रेज्ड बेड प्लान्टर इन्क्लाईन प्लेट व शेपर अटॅचमेंट सह (5 ते 7 फण )(BBF)  | 50000 | 40000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल ट्रान्सप्लान्टर | 50000 | 40000 | |
| पेरणी यंत्र | स्ट्रिप टिल ड्रिल ( 5 फण ) | 30000 | 24000 | 
| पेरणी यंत्र/बियाणे -खत पेरणी यंत्र ( 5 फण ) | 15000 | 12000 | |
| बीज प्रक्रिया ड्रम | 15000 | 12000 | |
| अक्वा फर्टी सीड ड्रिल ( 5 ते 7 फण ) | 15000 | 12000 | |
| पीक संरक्षण औजारे | ट्रॅक्टर माउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( एअर कॅरिअर / एअर असिस्ट ) | 125000 | 100000 | 
| ट्रॅक्टर माउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( बूम टाईप ) | 37000 | 28000 | |
| ट्रॅक्टर ऑपरेटेड इलेक्ट्रो स्टॅटिक स्प्रेअर | 250000 | 200000 | |
| कापणी यंत्रे | ट्रॅक्टर ड्रॉन रिपर | 30000 | 24000 | 
| रिपर कम बाइंडर | 30000 | 24000 | |
| कांदा काढणी यंत्र | 30000 | 24000 | |
| भुईमूग शेंगा तोडणी यंत्र ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| बटाटा काढणी यंत्र | 30000 | 24000 | |
| भुईमूग काढणी यंत्र | 30000 | 24000 | |
| मल्चिंग यंत्र | प्लास्टीक मल्चिंग यंत्र | 50000 | 40000 | 
| फॉरेज / ग्रास अँड स्ट्रॉ / रेसिडयू मॅनेजमेंट ( कटर / श्रेडर ) | स्ट्रॉ रिपर | 25000 | 20000 | 
| राईस स्ट्रॉ चॉपर | 30000 | 24000 | |
| ऊस पाचट कुट्टी | 25000 | 20000 | |
| ब्रश कटर ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| कडबा कुट्टी ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 20000 | 16000 | |
| कोकोनट फ्रोंड चॉपर | 25000 | 20000 | |
| स्टबल शेव्हर | 25000 | 20000 | |
| मोवर ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| मोवर श्रेडर ( सर्व पिकांसाठी )(कॉटन श्रेडर )( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| फ्लायल हारव्हेस्टर (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| मळणी यंत्र | मळणी यंत्र ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | 
| बहुपीक मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी ) | 30000 | 25000 | |
| भात मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर/ ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी | 30000 | 25000 | |
| उफणणी पंखा ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी | 30000 | 25000 | |
| मका सोलणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 20 BHP पेक्षा कमी | 30000 | 25000 | 

ड्रोन फवारणी यंत्राचे प्रकार,किंमत,अनुदान व अधिक माहितीसाठी क्लिक करा.
20 BHP पेक्षा जास्त ते 35 BHP पर्यंत इंजिन क्षमता असणारे ट्रॅक्टर व पॉवर टिलर चलित ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
अवजारांच्या प्रकारानुसार अनुदानाची कमाल मर्यादा व टक्केवारी व ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
| यंत्र ,औजार ,उपकरण | यंत्र ,औजार उपकरणाचा प्रकार | अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक आणि बहुभूधारक शेतकरी,महिला शेतकरी  50 %  | इतर लाभार्थी  40 %  | 
|---|---|---|---|
| नांगर | मोल्ड बोर्ड नांगर | 30000 | 25000 | 
| तव्याचा नांगर | 30000 | 25000 | |
| चीजल नांगर | 20000 | 16000 | |
| हायड्रोलिक पल्टी नांगर ( 2 बॉटम ) | 70000 | 56000 | |
| मेकॅनिकल पल्टी नांगर ( 2 बॉटम ) | 40000 | 32000 | |
| वखर | वखर | 30000 | 25000 | 
| पॉवर वखर | 60000 | 50000 | |
| जमीन सुधारणा औजारे | बंड फॉर्मर | 60000 | 50000 | 
| क्रष्ट ब्रेकर | 60000 | 50000 | |
| पोस्ट होल डिगर | 40000 | 30000 | |
| लेव्हलर ब्लेड | 30000 | 25000 | |
| लेझर लँड लेव्हलर | 200000 | 160000 | |
| कल्टीव्हेटर | कल्टीव्हेटर(मोगडा) | 30000 | 25000 | 
| रोटोकल्टीव्हेटर | 60000 | 50000 | |
| रोटोव्हेटर | रोटोव्हेटर ( 5 फुट ) | 42000 | 34000 | 
| फरो ओपनर | फरो ओपनर | 30000 | 25000 | 
| रिजर | रीजर | 30000 | 25000 | 
| चिखलणी औजारे | रोटो पडलर | 60000 | 50000 | 
| केज व्हील | 30000 | 25000 | |
| पेरणी व लागवड यंत्रे | बटाटा प्लान्टर | 40000 | 30000 | 
| रेज्ड बेड प्लान्टर (BBF) | 40000 | 30000 | |
| प्लान्टर | 19000 | 15000 | |
| बहुपीक प्लान्टर (5 फण ) | 40000 | 30000 | |
| शून्य मशागत बहुपीक पेरणी यंत्र | 18000 | 16000 | |
| रीज फरो प्लान्टर | 40000 | 30000 | |
| न्युमॅटिक प्लान्टर | 75000 | 60000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल सीडर | 75000 | 60000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल ट्रान्सप्लान्टर | 40000 | 30000 | |
| रेज्ड बेड  प्लान्टर इन्क्लाईन प्लेट व शेपर अटॅचमेंट सह ( 5 ते 7 फण ) ( BBF )  | 75000 | 60000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल ट्रान्सप्लान्टर | 75000 | 60000 | |
| पेरणी यंत्र | स्ट्रिप टिल ड्रिल ( 7 फण ) | 19000 | 15000 | 
| पेरणी यंत्र ( 7 फण ) | 18000 | 16000 | |
| खत व बी पेरणी यंत्र ( 7 फण ) | 18000 | 16000 | |
| बीज प्रक्रिया ड्रम | 18000 | 16000 | |
| भात पेरक ( DRS) | 20000 | 16000 | |
| हॅपी /टर्बो सीडर ( 9 फण ) | 72800 | 58200 | |
| अक्वा फर्टी सीड ड्रिल ( 9 फण ) | 75000 | 60000 | |
| पीक संरक्षण औजारे | ट्रॅक्टर माउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( एअर कॅरिअर / एअर असिस्ट ) | 125000 | 100000 | 
| ट्रॅक्टर माउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( बूम टाईप ) | 37000 | 28000 | |
| ट्रॅक्टर ऑपरेटेड इलेक्ट्रो स्टॅटिक स्प्रेअर | 250000 | 200000 | |
| कापणी यंत्रे | ट्रॅक्टर ड्रॉन रिपर | 40000 | 30000 | 
| रीपर कम बाईंडर (ट्रॅक्टर ड्रॉन ) | 125000 | 100000 | |
| भुईमुग शेंगा तोडणी यंत्र ( इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटर 3-5 HP /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| कांदा काढणी यंत्र | 40000 | 30000 | |
| बटाटा काढणी यंत्र | 40000 | 30000 | |
| भुईमुग खोदणी यंत्र | 40000 | 30000 | |
| मल्चिंग यंत्र | प्लॅस्टिक मल्चिंग यंत्र | 75000 | 60000 | 
| स्ट्रॉ मल्चर माउंटेड टाईप – 5 फुट | 67200 | 53800 | |
| फॉरेज / ग्रास अँड स्ट्रॉ / रेसिडयू मॅनेजमेंट ( कटर / श्रेडर ) | स्ट्रॉ रिपर | 75000 | 60000 | 
| राईस स्ट्रॉ चॉपर | 19000 | 15000 | |
| ऊस पाचट कुट्टी | 40000 | 30000 | |
| फ्लायल हारव्हेस्टर (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| ब्रश कटर (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| चाफ कटर ( 3 ते 5 HP इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटर चलित किंवा पॉवर टिलर चलित ,35 BHP पेक्षा कमी ट्रॅक्टर चलित ) | 28000 | 22000 | |
| कोकोनट फ्रोंड चॉपर | 40000 | 30000 | |
| स्टबल शेव्हर | 40000 | 30000 | |
| मोवर (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| मोवर श्रेडर ( बहु उद्देशीय / सर्व पिकांसाठी )(कॉटन श्रेडर) (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| श्रेडर | 67200 | 53800 | |
| फीड ब्लॉक मशीन | 150000 | 120000 | |
| बेलर (राऊंड )(14 किलो पेक्षा कमी प्रती बेल ) | 150000 | 120000 | |
| स्ट्रॉ चॉपर | 67200 | 53800 | |
| मळणी यंत्र | मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | 
| बहुपीक मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| भात मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| मका सोलणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 3 ते 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी ) | 40000 | 30000 | |
| आंतरमशागत औजारे | विड स्लॅशर | 30000 | 25000 | 
| ग्रास विड स्लॅशर | 35000 | 30000 | |
| पॉवर विडर (२ HP पेक्षा जास्त इंजिन  ऑपरेटेड )  | 35000 | 30000 | |
| वाहतूक साधने | रेक ( लहान क्षमता ) | 75000 | 60000 | 
| ट्रेलर / ट्रॉली (क्षमता 3 टन पर्यंत ) | 60000 | 50000 | 
35 BHP पेक्षा जास्त इंजिन क्षमता असणारे ट्रॅक्टर व पॉवर टिलर चलित ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
अवजारांच्या प्रकारानुसार अनुदानाची कमाल मर्यादा व टक्केवारी ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान
| यंत्र ,औजार ,उपकरण | यंत्र ,औजार उपकरणाचा प्रकार | अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती, अल्प भूधारक आणि बहुभूधारक शेतकरी,महिला शेतकरी  50 %  | इतर लाभार्थी  40 %  | 
|---|---|---|---|
| नांगर | मोल्ड बोर्ड नांगर | 50000 | 40000 | 
| तव्याचा नांगर | 50000 | 40000 | |
| हायड्रोलिक पल्टी नांगर ( 2 बॉटम ) | 70000 | 56000 | |
| हायड्रोलिक पल्टी नांगर ( 3 बॉटम ) | 89500 | 71600 | |
| मेकॅनिकल पल्टी नांगर ( 2 बॉटम ) | 40000 | 32000 | |
| मेकॅनिकल पल्टी नांगर ( 3 बॉटम ) | 50000 | 40000 | |
| वखर | वखर | 50000 | 40000 | 
| बंड फॉर्मर ( PTO ऑपरेटेड ) | 150000 | 120000 | |
| बंड फॉर्मर | 35000 | 30000 | |
| ट्रेन्च मेकर | 150000 | 120000 | |
| क्रष्ट ब्रेकर | 100000 | 80000 | |
| जमीन सुधारणा औजारे | सब सॉइलर | 55000 | 45000 | 
| पोस्ट होल डिगर | 75000 | 60000 | |
| लेव्हलर ब्लेड | 50000 | 40000 | |
| लेजर लँड लेव्हलर | 200000 | 160000 | |
| बँक हो लोडर डोजर (ट्रॅक्टर ऑपरेटेड ) | 350000 | 280000 | |
| कल्टीव्हेटर | कल्टीव्हेटर ( मोगडा ) | 50000 | 40000 | 
| रोटो कल्टीव्हेटर | 100000 | 80000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान रोटाव्हेटर  | रोटाव्हेटर ( 5 फुट ) | 42000 | 34000 | 
| रोटाव्हेटर ( 6 फुट ) | 44800 | 35800 | |
| रोटाव्हेटर ( 7 फुट ) | 47600 | 38100 | |
| रोटाव्हेटर ( 8 फुट ) | 50400 | 40300 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान फरो ओपनर  | फरो ओपनर | 50000 | 40000 | 
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान रीजर  | रीजर | 50000 | 40000 | 
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान चिखलणी औजारे  | रोटो पडलर | 100000 | 80000 | 
| केज व्हील | 50000 | 40000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान पेरणी व लागवड यंत्रे  | बटाटा प्लान्टर ( ऑटोमेटिक ) | 75000 | 60000 | 
| रेज्ड बेड प्लान्टर ( BBF ) | 35000 | 30000 | |
| प्लान्टर | 63000 | 50000 | |
| बहुपीक प्लान्टर ( 9 पेक्षा जास्त फण ) | 75000 | 60000 | |
| शून्य मशागत पेरणी यंत्र ( 9 पेक्षा जास्त फण ) | 75000 | 60000 | |
| रीज फरो प्लान्टर | 75000 | 60000 | |
| न्युमॅटिक प्लान्टर | 225000 | 180000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल सीडर | 225000 | 180000 | |
| न्युमॅटिक व्हेजिटेबल ट्रान्सप्लान्टर | 225000 | 180000 | |
| रेज्ड बेड प्लान्टर इन्क्लाईन प्लेट व शेपर अटॅचमेंट सह  | 90000 | 70000 | |
| कसावा प्लान्टर ( 9 फण ) | 225000 | 180000 | |
| शुगरकेन कटर / स्ट्रिपर प्लान्टर ( 5 फण )  | 75000 | 60000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान पेरणी यंत्र  | स्ट्रिप टिल ड्रील ( 9 फण आणि त्यापेक्षा जास्त ) | 20000 | 16000 | 
| शून्य मशागत पेरणी यंत्र ( 9 फण ) | 20000 | 16000 | |
| खत व बी पेरणी यंत्र ( 9 फण ) | 21300 | 17000 | |
| खत व बी पेरणी यंत्र (11 फण ) | 24100 | 19300 | |
| खत व बी पेरणी यंत्र (13 फण ) | 26900 | 21500 | |
| खत व बी पेरणी यंत्र (15 फण ) | 28000 | 22400 | |
| शून्य मशागत खत व बी पेरणी यंत्र  ( 9 फण)  | 21300 | 17000 | |
| शून्य मशागत खत व बी पेरणी यंत्र  ( 11 फण)  | 24100 | 19300 | |
| शून्य मशागत खत व बी पेरणी यंत्र ( 13 फण)  | 26900 | 21500 | |
| शून्य मशागत खत व बी पेरणी यंत्र ( 15 फण)  | 28000 | 22400 | |
| भात पेरक (DRS) | 20000 | 16000 | |
| हॅपी / टर्बो सीडर ( 9 फण ) | 72800 | 58200 | |
| हॅपी / टर्बो सीडर ( 10 फण ) | 75600 | 60500 | |
| हॅपी / टर्बो सीडर ( 11 फण ) | 78400 | 62700 | |
| ऑटोमॅटिक भात रोपवाटिका पेरणी यंत्र | 175000 | 140000 | |
| अॅक्वा फर्टी सीड ड्रील ( 9 पेक्षा जास्त फण ) | 75000 | 60000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान पीक संरक्षण औजारे  | ट्रॅक्टर मोउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( एअर कॅरिअर / एअर असिस्ट ) | 125000 | 100000 | 
| ट्रॅक्टर माउंटेड ऑपरेटेड स्प्रेअर ( बूम टाईप ) | 37000 | 28000 | |
| ट्रॅक्टर ऑपरेटेड इलेक्ट्रो स्टॅटिक स्प्रेअर | 250000 | 200000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान कापणी यंत्रे  | ट्रॅक्टर ड्रॉन रिपर | 75000 | 60000 | 
| रीपर कम बाईंडर ( ट्रॅक्टर चलित ) | 150000 | 120000 | |
| भुईमुग शेंगा तोडणी यंत्र | 100000 | 80000 | |
| कांदा काढणी यंत्र | 80000 | 65000 | |
| बटाटा काढणी यंत्र | 40000 | 35000 | |
| भुईमुग खोदणी यंत्र | 75000 | 60000 | |
| कम्बाईन हार्वेस्टर ( स्वयंचलित 14 फुट कटरबार सह )  | 800000 | 640000 | |
| कम्बाईन हार्वेस्टर ( ट्रॅक्टर चलित 10 फुट कटरबार सह )  | 300000 | 240000 | |
| कम्बाईन हार्वेस्टर ( ट्रॅक्टर शिवाय 10 फुट कटरबार सह )  | 300000 | 240000 | |
| कम्बाईन हार्वेस्टर ( ट्रॅक्टर चलित 6 ते 8 फुट कटरबार सह )  | 1100000 | 880000 | |
| कम्बाईन हार्वेस्टर ( ट्रॅक्टर चलित 6 फुटपेक्षा कमी  कटरबार सह )  | 700000 | 560000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान मल्चिंग यंत्र  | प्लास्टीक मल्चिंग यंत्र | 75000 | 60000 | 
| स्ट्रॉ मल्चर माउंटेड टाईप – 5 फुट | 67200 | 53800 | |
| स्ट्रॉ मल्चर माउंटेड टाईप – 6 फुट | 72800 | 58200 | |
| स्ट्रॉ मल्चर माउंटेड टाईप – 7 फुट | 78400 | 62700 | |
| स्ट्रॉ मल्चर माउंटेड टाईप – 8 फुट | 84000 | 67200 | |
| स्ट्रॉ मल्चर – ट्रेल टाईप | 126000 | 101000 | |
| स्ट्रॉ मल्चर – कोम्बो टाईप | 140000 | 112000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान फॉरेज / ग्रास अँड स्ट्रॉ / रेसिड्यू मॅनेजमेंट ( कटर / श्रेडर)  | स्ट्रॉ रिपर | 130000 | 104000 | 
| राईस स्ट्रॉ चॉपर | 63000 | 50000 | |
| मोवर (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 100000 | 80000 | |
| मोवर श्रेडर ( बहु उद्देशीय / सर्व पिकांसाठी )(कॉटन श्रेडर) (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा कमी जास्त ) | 100000 | 80000 | |
| ऊस पाचट कुट्टी | 125000 | 100000 | |
| स्ट्रॉ चॉपर / श्रेडर / मल्चर माऊंटेड  टाईप- 5 फुट  | 67200 | 53800 | |
| स्ट्रॉ चॉपर / श्रेडर / मल्चर माऊंटेड  टाईप- 6 फुट  | 67200 | 53800 | |
| स्ट्रॉ चॉपर / श्रेडर / मल्चर माऊंटेड  टाईप- 7 फुट  | 67200 | 53800 | |
| स्ट्रॉ चॉपर / श्रेडर / मल्चर माऊंटेड  टाईप- 8 फुट  | 67200 | 53800 | |
| स्ट्रॉ मल्चर – ट्रेल टाईप | 126000 | 101000 | |
| स्ट्रॉ मल्चर – कोम्बो टाईप | 140000 | 112000 | |
| फॉरेज हारव्हेस्टर ( इंजिन / इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी / पॉवर टिलर /ट्रॅक्टर ३५ BHP पेक्षा जास्त )  | 100000 | 80000 | |
| फ्लायल हारव्हेस्टर ( इंजिन / इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी / पॉवर टिलर /ट्रॅक्टर ३५ BHP पेक्षा जास्त )  | 100000 | 80000 | |
| चाफ कटर ( 5 HP इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटर चलित किंवा पॉवर टिलर चलित ,35 BHP पेक्षा जास्त ट्रॅक्टर चलित ) | 100000 | 80000 | |
| कोकोनट फ्रोंड चॉपर | 63000 | 50000 | |
| स्टबल शेव्हर | 80000 | 64000 | |
| श्रेडर | 67200 | 53800 | |
| फीड ब्लॉक मशीन ( ताशी 200 किलो  पेक्षा जास्त क्षमता )  | 300000 | 240000 | |
| बेलर ( राऊंड ) ( 14 ते 16 किलो  पेक्षा कमी प्रती बेल )  | 200000 | 160000 | |
| बेलर ( राऊंड ) ( 16 ते 25 किलो  पेक्षा कमी प्रती बेल )  | 550000 | 440000 | |
| बेलर ( राऊंड ) ( 180 ते 200 किलो  पेक्षा कमी प्रती बेल )  | 900000 | 720000 | |
| बेलर ( रेक्टॅग्युलर) ) ( 180 ते 200 किलो  पेक्षा कमी प्रती बेल )  | 600000 | 480000 | |
| राईस स्ट्रॉ स्लॅशर | 25000 | 18000 | |
| ऊस खोडवा मॅनेजर | 125000 | 100000 | |
| कॉटन स्टॉक अपरूटर | 75000 | 60000 | |
| वूड चिपर | 125000 | 100000 | |
| ब्रिकेट मेकिंग मशीन ( 500 ते 1000 किलो प्रतितास क्षमता ) | 500000 | 400000 | |
| श्रब मास्टर / कटर कम स्प्रेडर | 25000 | 18000 | |
| स्ट्रॉ चॉपर | 67200 | 53800 | |
| मल्चर माऊंटेड टाईप 6 फुट | 72800 | 58200 | |
| मल्चर माऊंटेड टाईप 7 फुट | 78400 | 62700 | |
| मल्चर माऊंटेड टाईप 8 फुट | 84000 | 67200 | |
| मल्चर (ट्रेल्ड टाईप ) | 126000 | 101000 | |
| मल्चर ( कोम्बो टाईप ) | 140000 | 112000 | |
| सुपर स्ट्रॉ मॅनेजमेंट सिस्टम कम्बाईन हार्वेस्टरला जोडण्यासाठी  | 56000 | 45000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान मळणी यंत्र  | मळणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 100000 | 80000 | 
| बहुपीक मळणी यंत्र प्रतितास 4 टन पर्यंत क्षमता (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 100000 | 80000 | |
| मळणी यंत्र प्रतितास 4 टन पेक्षा जास्त क्षमता (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 250000 | 200000 | |
| बहुपीक मळणी यंत्र प्रतितास 4 टन पेक्षा जास्त क्षमता (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 250000 | 200000 | |
| भात मळणी यंत्र प्रतितास 4 टन पर्यंत क्षमता (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 100000 | 80000 | |
| मका सोलणी यंत्र (इंजिन/इलेक्ट्रिक मोटार 5 BHP पेक्षा कमी /पॉवर टिलर / ट्रॅक्टर 35 BHP पेक्षा जास्त ) | 100000 | 80000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान आंतरमशागत औजारे  | विड स्लॅशर | 200000 | 160000 | 
| ग्रास विड स्लॅशर | 75000 | 60000 | |
| पॉवर विडर (5 HP पेक्षा जास्त इंजिन  ऑपरेटेड )  | 63000 | 50000 | |
| विडर ( PTO ऑपरेटेड ) | 75000 | 60000 | |
| ट्रॅक्टर अवजारे अनुदान वाहतूक साधने  | मॅन्युअल स्प्रेडर | 75000 | 60000 | 
| फर्टिलायझर स्प्रेडर ( PTO ऑपरेटेड ) | 75000 | 60000 | |
| हे रेक | 150000 | 120000 | |
| इनफिल्डर ( 5 HP  पेक्षा कमी इंजिन / इलेक्ट्रिक मोटार / पॉवर टिलर /ट्रॅक्टर ३५ BHP पेक्षा जास्त )  | 63000 | 50000 | 
			








